Του Νίκου Ε. Ηγουμενίδη*
Όλα τα βασικά νομοθετήματα της Κυβέρνησης που έρχονται στη Βουλή είναι «ουρά» του πρώτου νομοσχεδίου της Κυβέρνησης για το επιτελικό κράτος. Το ίδιο συμβαίνει και με το αναπτυξιακό νομοσχέδιο της ΝΔ. Είναι ένα ακόμη κλαδί με ρίζα το εκτρωματικό – νεοθατσερικό μοντέλο διακυβέρνησης που η σημερινή Κυβέρνηση εγκαθιδρύει και χτίζει κάθε μέρα όλο και πιο έντονα στη χώρα με τα ακόλουθα βασικά χαρακτηριστικά του:
- Συγκεντρωτισμός. Ο Πρωθυπουργός ελέγχει την ΕΡΤ, το ΑΠΕ, την ΕΥΠ. Και ως πρώτη πολιτική πράξη συνεστήθη μια ολόκληρη δομή στην υπηρεσία του Πρωθυπουργού: η Προεδρία της Κυβέρνησης η οποία αποτελεί όχι απλώς ένα Υπερ-Υπουργείο, αλλά ένα πολυδαίδαλο επιχειρησιακό κέντρο στα χέρια του.
- Αναξιοκρατία. Τρανταχτή η περίπτωση του Διοικητή της ΕΥΠ. Αν το πρόσωπο δεν έχει τα προσόντα, «τόσο το χειρότερο» για το νόμο. «Τον προσαρμόζουμε» στα προσόντα του ατόμου.
- Αυταρχισμός. Τρανταχτή η περίπτωση του ΚΕΘΕΑ. Η φιλοσοφία της ΝΔ: Δεν πρέπει να συνεχίσει άλλο το άμισθο και δημοκρατικά εκλεγμένο ΔΣ, αλλά πρέπει να περάσουμε σε ένα ελεγχόμενο από τον Υπουργό συμβούλιο ημετέρων – φυσικά με μισθό.
- Αστυνομοκρατία. Δεν πέρασαν πολλές μέρες από τις κλούβες των ΜΑΤ που μετέφεραν μάνες με μωρά στην αγκαλιά τους και βέβαια από την εισβολή αστυνομικών σε κινηματογράφο. Η βιαστική επίθεση της κας Μπακογιάννη στην πρ. Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού για την υπόθεση δεν είναι τυχαία. Η συγγνώμη είναι πράξη πολιτικού πολιτισμού αλλά καμιά φορά λειτουργεί και ως τελευταίος σταθμός –ευτυχώς αποτυχημένης – απόπειρας δολοφονίας χαρακτήρα.
- Επιβολή όλων των βασικών χαρακτηριστικών απαξίωσης του Δημοσίου σε όφελος του Ιδιωτικού και των Λίγων. Χαρακτηριστική η περίπτωση υπηρεσιών καθαριότητας των Δήμων και το άρθρο 179 του σημερινού νομοσχεδίου.
Άκρως ενδεικτικό το σχετικό ψήφισμα των Εργαζομένων της Υπηρεσίας Καθαριότητας – Εργατοτεχνιτών του Δήμου Ηρακλείου που στρέφεται ενάντια στα εργολαβικά συμφέροντα, που ασκούν ασφυκτικές πιέσεις για εύκολο κέρδος σε βάρος των Δημοτών. Είναι η επιβολή της λογικής του κέρδους σε μια ανταποδοτική σχέση, που υπάρχει ανάμεσα στους ΟΤΑ και στους πολίτες, που πληρώνουν κάθε μήνα τα δημοτικά, τα ανταποδοτικά τέλη για την καθαριότητα και τον οδοφωτισμό. Είναι η νεοφιλελεύθερη ιδέα της μετατροπής αυτής της σχέσης σε μία σχέση κέρδους και αγοραπωλησίας.
Επισημαίνω τρία ακόμη ενδεικτικά σημεία του νομοσχεδίου- ουρά του επιτελικού κράτους της ΝΔ:
- Το ν/σχ προβλέπει επιδότηση για κλάδους στους οποίους δραστηριοποιούνται φίλοι της ΝΔ, όπως, π.χ. εξορύξεις, ταχυμεταφορές, delivery φαγητού, διανομή Τύπου. Και η κυβέρνηση της ΝΔ πράττει κατά αυτόν τον τρόπο, παρόλο που γνωρίζει πολύ καλά ότι οι εν λόγω κλάδοι δεν έχουν την πολυπόθητη πολλαπλασιαστική επίδραση στην ελληνική οικονομία.
- Καθόλου τυχαία, δίδεται στον υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων η δυνατότητα υπογραφής για την έκδοση οποιασδήποτε απαιτούμενης άδειας ή έγκρισης για την εκτέλεση των έργων χωρίς την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων του ενωσιακού δικαίου.
- Καθόλου τυχαία, καταργείται το ανώτατο όριο αποδοχών, μισθών, απολαβών, αποζημιώσεις των Διοικητικών Συμβουλίων του Υπερταμείου και των θυγατρικών του, ανοίγοντας το δρόμο για υπέρογκες αυξήσεις απέναντι σε έναν λαό που στενάζει. Πόσο «αναπτυξιακό» αποτύπωμα αυτό καταγράφει, αφήνεται στην κρίση του αναγνώστη.
Έχει σημασία ένα ακόμη χαρακτηριστικό που αφορά άμεσα και τον σημερινό Υπουργό Επικρατείας και καθηγητή συνταγματικού δικαίου. Αμέτρητα τα άρθρα που δεν αφορούν την ανάπτυξη. Αμέτρητα τα Υπουργεία που εμπλέκονται στις άσχετες ρυθμίσεις με τον κορμό του νομοσχεδίου. Αξίζει ο Υπουργός να κοιτάξει στα μάτια τους φοιτητές τους οποίους δίδαξε κοινοβουλευτικό δίκαιο και να πει αν όλα αυτά αντικατοπτρίζουν την ορθή νομοθέτηση και αν ανταποκρίνονται στις δεσμεύσεις του στην πρώτη του ομιλία στην επιτροπή της Βουλής για το «επιτελικό» κράτος με δήθεν «ατόφια» νομοσχέδια χωρίς άσχετες νομοθετικές ρυθμίσεις.
Δεν χρειάστηκαν ούτε 100 ημέρες για να αποκαλυφθεί η επιχείρηση επιβολής του νεοσυντηρητικού-νεοθατσερικού μοντέλου και όλη πολιτική νεοφιλελεύθερη φιλοσοφία που το διέπει.
Σχετικά με τα εργασιακά, το νομοσχέδιο παραπέμπει σκοπίμως σε μελλοντικές Υπουργικές Αποφάσεις, έτσι ώστε «μακριά» από τη Βουλή ο Υπουργός να αποφασίσει κατά το δοκούν και κατά περίπτωση ποιες επιχειρήσεις θα εξαιρούνται από την εφαρμογή των ΣΣΕ.
Επιπλέον, το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία περιορίζεται τόσο σημαντικά που ουσιαστικά καταργείται. Πρακτικά, οι εργαζόμενοι θα διεκδικούν κλαδικές συμβάσεις, οι εργοδότες θα αρνούνται με προφανή αδιέξοδο και χωρίς καμία άλλη επιλογή για τους εργαζόμενους.
Στον κάλαθο φαίνεται πως πάει και η σχετική νομοθετική προσθήκη στο νομοσχέδιο από το Επιμελητήριο Ηρακλείου που ζητά αλλαγή στο νομοθετικό πλαίσιο ώστε να μπορέσει να συνεχίσει την κάλυψη των αναγκών μισθοδοσίας των υπαλλήλων του ΚΕΚ. Δεν αφορά την Κυβέρνηση ότι η ανάπτυξη περνά και μέσα από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μέσα από την προστασία των εργαζομένων.
Η κορωνίδα του πρώτου νομοσχεδίου έχει προϊδεάσει για τη συνέχεια που ζούμε σήμερα με προεκτάσεις στο αύριο: Συντελείται, αργά αλλά σταθερά ο απόλυτος έλεγχος των θεσμών του Κράτους από την κεντρική Κυβέρνηση ως προμήνυμα έντονων κοινωνικών και οικονομικών ανισοτήτων.
Όλος ο δημοκρατικός και προοδευτικός χώρος -με το ευρύ κάλεσμα που απευθύνει ο ΣΥΡΙΖΑ όλο το τελευταίο διάστημα – έχει υποχρέωση και να αναδεικνύει όλες αυτές τις σκοτεινές πλευρές της Κυβέρνησης, αλλά κυρίως να σταθεί μετωπικά και αποτελεσματικά εναντίον.
*Βουλευτής Ηρακλείου – ΣΥΡΙΖΑ